Khi nào thì sẽ được miễn trách nhiệm bồi thường nếu xây dựng gây thiệt hại cho công trình liền kề?

Nội dung chính

• Khi xây dựng thì phải đảm bảo an toàn đối với công trình liền kề như thế nào?
• Khi xây dựng nếu gây thiệt hại cho công trình liền kề thì các bên có thể thỏa thuận với nhau về mức bồi thường hay không?
• Khi nào thì sẽ được miễn trách nhiệm bồi thường nếu xây dựng gây thiệt hại cho công trình liền kề?

Khi xây dựng thì phải đảm bảo an toàn đối với công trình liền kề như thế nào?

Theo Điều 46 Nghị định 15/2021/NĐ-CP hướng dẫn một số nội dung về quản lý dự án đầu tư xây dựng:

Hồ sơ đề nghị cấp giấy phép xây dựng đối với nhà ở riêng lẻ

...

3. 02 bộ bản vẽ thiết kế xây dựng kèm theo Giấy chứng nhận thẩm duyệt thiết kế về phòng cháy, chữa cháy kèm theo bản vẽ thẩm duyệt trong trường hợp pháp luật về phòng cháy và chữa cháy có yêu cầu; báo cáo kết quả thẩm tra thiết kế xây dựng trong trường hợp pháp luật về xây dựng có yêu cầu, gồm:

...

d) Đối với công trình xây dựng có công trình liền kề phải có bản cam kết bảo đảm an toàn đối với công trình liền kề.

Theo đó, khi nộp hồ sơ xin giấy phép xây dựng thì phải nộp kèm theo bản cam kết bảo đảm an toàn đối với công trình liền kề.

Đối với các công trình khác thì không tìm thấy quy định. Trong khi đó có thể áp dụng quy định chung tại Điều 174 Bộ luật Dân sự 2015 như sau:

Nghĩa vụ tôn trọng quy tắc xây dựng

Khi xây dựng công trình, chủ sở hữu, chủ thể có quyền khác đối với tài sản phải tuân theo pháp luật về xây dựng, bảo đảm an toàn, không được xây vượt quá độ cao, khoảng cách mà pháp luật về xây dựng quy định và không được xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của chủ sở hữu, người có quyền khác đối với tài sản là bất động sản liền kề và xung quanh.

Tại Điều 177 Bộ luật Dân sự 2015 quy định:

Bảo đảm an toàn trong trường hợp cây cối, công trình có nguy cơ gây thiệt hại

1. Trường hợp cây cối, công trình xây dựng có nguy cơ sập đổ xuống bất động sản liền kề và xung quanh thì chủ sở hữu tài sản thực hiện ngay các biện pháp khắc phục, chặt cây, sửa chữa hoặc dỡ bỏ công trình xây dựng đó theo yêu cầu của chủ sở hữu bất động sản liền kề và xung quanh hoặc theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; nếu không tự nguyện thực hiện thì chủ sở hữu bất động sản liền kề và xung quanh có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho chặt cây, phá dỡ. Chi phí chặt cây, phá dỡ do chủ sở hữu cây cối, công trình xây dựng chịu.

...

Theo đó, nếu công trình xây dựng liên kề gây nguy hiểm thì thì có quyền thông báo đến đơn vị thi công hoặc trình báo cơ quan có thẩm quyền. Nếu xảy ra thiệt hại thì hoàn toàn có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại theo thiệt hại thực tế phát sinh.

Khi nào thì sẽ được miễn trách nhiệm bồi thường nếu xây dựng gây thiệt hại cho công trình liền kề?

Khi xây dựng nếu gây thiệt hại cho công trình liền kề thì các bên có thể thỏa thuận với nhau về mức bồi thường hay không?

Tại Điều 585 Bộ luật Dân sự 2015 quy định như sau:

Nguyên tắc bồi thường thiệt hại

1. Thiệt hại thực tế phải được bồi thường toàn bộ và kịp thời. Các bên có thể thỏa thuận về mức bồi thường, hình thức bồi thường bằng tiền, bằng hiện vật hoặc thực hiện một công việc, phương thức bồi thường một lần hoặc nhiều lần, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

2. Người chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại có thể được giảm mức bồi thường nếu không có lỗi hoặc có lỗi vô ý và thiệt hại quá lớn so với khả năng kinh tế của mình.

3. Khi mức bồi thường không còn phù hợp với thực tế thì bên bị thiệt hại hoặc bên gây thiệt hại có quyền yêu cầu Tòa án hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác thay đổi mức bồi thường.

4. Khi bên bị thiệt hại có lỗi trong việc gây thiệt hại thì không được bồi thường phần thiệt hại do lỗi của mình gây ra.

5. Bên có quyền, lợi ích bị xâm phạm không được bồi thường nếu thiệt hại xảy ra do không áp dụng các biện pháp cần thiết, hợp lý để ngăn chặn, hạn chế thiệt hại cho chính mình.

Khi xây dựng nếu gây thiệt hại cho công trình liền kề thì các bên có thể thỏa thuận với nhau về mức bồi thường, hình thức bồi thường và phương thức bồi thường.

Khi nào thì sẽ được miễn trách nhiệm bồi thường nếu xây dựng gây thiệt hại cho công trình liền kề?

Tại Điều 584 Bộ luật Dân sự 2015 quy định:

Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại

1. Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác.

2. Người gây thiệt hại không phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp thiệt hại phát sinh là do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.

3. Trường hợp tài sản gây thiệt hại thì chủ sở hữu, người chiếm hữu tài sản phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp thiệt hại phát sinh theo quy định tại khoản 2 Điều này.

Sẽ được miễn trách nhiệm bồi thường khi xây dựng nếu gây thiệt hại cho công trình liền kề khi thiệt hại phát sinh là do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.