Hợp đồng nhập khẩu hàng hóa trả chậm có được xem là khoản vay nước ngoài hay không theo quy định?

Nội dung chính

• Bên đi vay nước ngoài là những đối tượng nào?
• Hợp đồng nhập khẩu hàng hóa trả chậm có được xem là khoản vay nước ngoài hay không theo quy định?
• Việc rút vốn khoản vay nước ngoài trung, dài hạn thông qua việc thanh toán bù trừ với nghĩa vụ thanh toán theo hợp đồng nhập khẩu hàng hóa có phải thông qua tài khoản vay, trả nợ nước ngoài không?

Bên đi vay nước ngoài là những đối tượng nào?

Theo quy định tại khoản 1 Điều 2 Thông tư 12/2022/TT-NHNN thì

Người cư trú là doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài được thành lập, hoạt động kinh doanh tại Việt Nam là bên đi vay nước ngoài.

Hợp đồng nhập khẩu hàng hóa trả chậm có được xem là khoản vay nước ngoài hay không theo quy định?

Căn cứ tại khoản 1 Điều 4 Thông tư 12/2022/TT-NHNN thì khoản vay nước ngoài dưới hình thức nhập khẩu hàng hóa trả chậm là khoản nhập khẩu hàng hóa có ngày rút vốn đầu tiên trước ngày thanh toán cuối cùng; trong đó:

(i) Ngày rút vốn của khoản vay nước ngoài dưới hình thức nhập khẩu hàng hóa trả chậm là:

Ngày thứ 90 kể từ ngày phát hành chứng từ vận tải trong trường hợp ngân hàng cung ứng dịch vụ tài khoản yêu cầu bộ chứng từ thanh toán phải có chứng từ vận tải; hoặc

Ngày thứ 45 kể từ ngày hoàn thành kiểm tra ghi trên tờ khai hải quan đã được thông quan trong trường hợp ngân hàng cung ứng dịch vụ tài khoản không yêu cầu bộ chứng từ thanh toán phải có chứng từ vận tải.

(ii) Ngày thanh toán cuối cùng được xác định là:

Ngày thanh toán cuối cùng của thời hạn thanh toán theo hợp đồng; hoặc

Ngày thanh toán thực tế cuối cùng trong trường hợp không thực hiện theo hợp đồng hoặc hợp đồng không quy định cụ thể thời hạn thanh toán.

(iii) Thời hạn khoản vay nước ngoài dưới hình thức nhập khẩu hàng hóa trả chậm là thời hạn được xác định từ ngày rút vốn đầu tiên đến ngày thanh toán cuối cùng.

Đồng thời, theo quy định tại khoản 1 Điều 3 Thông tư 12/2022/TT-NHNN thì khoản vay nước ngoài được định nghĩa như sau:

1. Khoản vay nước ngoài là cụm từ dùng chung để chi khoản vay nước ngoài không được Chính phủ bảo lãnh (sau đây gọi là khoản vay tự vay, tự trả) và khoản vay nước ngoài được Chính phủ bảo lãnh dưới mọi hình thức vay nước ngoài thông qua hợp đồng vay, hợp đồng nhập khẩu hàng hóa trả chậm, hợp đồng ủy thác cho vay, hợp đồng cho thuê tài chính hoặc phát hành công cụ nợ trên thị trường quốc tế của bên đi vay.

Như vậy, có thể thấy rằng, mặc dù không được thể hiện dưới hình thức hợp đồng vay như các khoản vay thông thường, hợp đồng nhập khẩu hàng hóa trả chậm vẫn được xem là một khoản vay nước ngoài theo quy định của pháp luật hiện hành.

Lưu ý: Các khoản vay tự vay, tự trả dưới hình thức nhập khẩu hàng hóa trả chậm không thuộc đối tượng phải đăng ký, đăng ký thay đổi khoản vay nước ngoài theo quy định tại Chương III Thông tư này.

Hợp đồng nhập khẩu hàng hóa trả chậm có được xem là khoản vay nước ngoài hay không theo quy định? (Hình từ Internet)

Việc rút vốn khoản vay nước ngoài trung, dài hạn thông qua việc thanh toán bù trừ với nghĩa vụ thanh toán theo hợp đồng nhập khẩu hàng hóa có phải thông qua tài khoản vay, trả nợ nước ngoài không?

Căn cứ tại khoản 1 Điều 34 Thông tư 12/2022/TT-NHNN về các trường hợp rút vốn, trả nợ không thực hiện qua tài khoản vay, trả nợ nước ngoài:

Các trường hợp rút vốn, trả nợ không thực hiện qua tài khoản vay, trả nợ nước ngoài

1. Các trường hợp rút vốn không thông qua tài khoản vay, trả nợ nước ngoài:

a) Rút vốn từ bên cho vay thanh toán trực tiếp cho người thụ hưởng là người không cư trú cung cấp hàng hóa, dịch vụ theo hợp đồng mua bán hàng hóa, dịch vụ với người cư trú là bên đi vay;

b) Rút vốn của khoản vay nước ngoài dưới hình thức thuê tài chính;

c) Rút vốn thông qua tài khoản của bên đi vay mở tại nước ngoài trong trường hợp bên đi vay được phép mở tài khoản ở nước ngoài để thực hiện khoản vay nước ngoài;

d) Rút vốn các khoản vay nước ngoài trung, dài hạn thông qua việc thanh toán bù trừ với các nghĩa vụ phải trả trực tiếp cho bên cho vay bao gồm: nghĩa vụ thanh toán theo hợp đồng nhập khẩu hàng hóa, nghĩa vụ trả nợ khoản vay nước ngoài, nghĩa vụ hoàn trả khoản nhận nợ theo quy định tại Thông tư này trực tiếp với bên cho vay;

đ) Rút vốn trong trường hợp số tiền thực hiện chuẩn bị đầu tư được chuyển thành vốn vay nước ngoài theo thỏa thuận giữa các bên phù hợp với quy định của pháp luật về quản lý ngoại hối đối với hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam.

Như vậy, đối với trường hợp rút vốn các khoản vay nước ngoài trung, dài hạn thông qua việc thanh toán bù trừ với các nghĩa vụ phải trả trực tiếp cho bên cho vay bao gồm: nghĩa vụ thanh toán theo hợp đồng nhập khẩu hàng hóa theo quy định tại Thông tư này trực tiếp với bên cho vay thì không cần thông qua tài khoản vay, trả nợ nước ngoài.

Lưu ý: Các giao dịch chuyển tiền trả nợ (gốc, lãi), trả phí liên quan đến khoản vay nước ngoài dưới hình thức nhập khẩu hàng hóa trả chậm không bắt buộc phải thực hiện qua tài khoản vay, trả nợ nước ngoài.