Mang thai hộ vì mục đích nhân đạo bắt buộc phải thực hiện tầm soát, chẩn đoán, điều trị trước sinh đúng không?

Nội dung chính

• Quy định hiện hành về quyền và nghĩa vụ của bên mang thai hộ vì mục đích nhân đạo là gì?
• Nguyên tắc về sàng lọc, chẩn đoán và điều trị trước sinh?
• Mang thai hộ vì mục đích nhân đạo bắt buộc thực hiện tầm soát, chẩn đoán, điều trị trước sinh đúng không?

Quy định hiện hành về quyền và nghĩa vụ của bên mang thai hộ vì mục đích nhân đạo là gì?

Theo quy định tại khoản 22 Điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình 2014, mang thai hộ vì mục đích nhân đạo là việc một người phụ nữ tự nguyện, không vì mục đích thương mại giúp mang thai cho cặp vợ chồng mà người vợ không thể mang thai và sinh con ngay cả khi áp dụng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, bằng việc lấy noãn của người vợ và tinh trùng của người chồng để thụ tinh trong ống nghiệm, sau đó cấy vào tử cung của người phụ nữ tự nguyện mang thai để người này mang thai và sinh con.

Người mang thai hộ vì mục đích nhân đạo có cấc quyền và nghĩ vụ quy định tại Điều 97 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 sau đây:

- Người mang thai hộ, chồng của người mang thai hộ có quyền, nghĩa vụ như cha mẹ trong việc chăm sóc sức khỏe sinh sản và chăm sóc, nuôi dưỡng con cho đến thời điểm giao đứa trẻ cho bên nhờ mang thai hộ; phải giao đứa trẻ cho bên nhờ mang thai hộ.

- Người mang thai hộ phải tuân thủ quy định về thăm khám, các quy trình sàng lọc để phát hiện, điều trị các bất thường, dị tật của bào thai theo quy định của Bộ Y tế.

- Người mang thai hộ được hưởng chế độ thai sản theo quy định của pháp luật về lao động và bảo hiểm xã hội cho đến thời điểm giao đứa trẻ cho bên nhờ mang thai hộ. Trong trường hợp kể từ ngày sinh đến thời điểm giao đứa trẻ mà thời gian hưởng chế độ thai sản chưa đủ 60 ngày thì người mang thai hộ vẫn được hưởng chế độ thai sản cho đến khi đủ 60 ngày. Việc sinh con do mang thai hộ không tính vào số con theo chính sách dân số và kế hoạch hóa gia đình.

- Bên mang thai hộ có quyền yêu cầu bên nhờ mang thai hộ thực hiện việc hỗ trợ, chăm sóc sức khỏe sinh sản.

Trong trường hợp vì lý do tính mạng, sức khỏe của mình hoặc sự phát triển của thai nhi, người mang thai hộ có quyền quyết định về số lượng bào thai, việc tiếp tục hay không tiếp tục mang thai phù hợp với quy định của pháp luật về chăm sóc sức khỏe sinh sản và sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản.

- Trong trường hợp bên nhờ mang thai hộ từ chối nhận con thì bên mang thai hộ có quyền yêu cầu Tòa án buộc bên nhờ mang thai hộ nhận con.

Mang thai hộ vì mục đích nhân đạo bắt buộc phải thực hiện tầm soát, chẩn đoán, điều trị trước sinh? (Hình ảnh từ Internet)

Nguyên tắc về sàng lọc, chẩn đoán và điều trị trước sinh?

Theo quy định tại Điều 2 Thông tư 34/2017/TT-BYT ( sửa đổi bởi khoản 1, khoản 2 Điều 1 Thông tư 30/2019/TT-BYT) định nghĩa về sàng lọc, chẩn đoán và xử trí trước khi sinh như sau:

- .Sàng lọc trước sinh (còn gọi là tầm soát trước sinh) là việc sử dụng các kỹ thuật trong thời gian mang thai để phát hiện nguy cơ dị tật bào thai.

- Chẩn đoán trước sinh là việc sử dụng các kỹ thuật đặc hiệu trong thời gian mang thai để chẩn đoán những trường hợp nghi ngờ mắc dị tật bào thai được phát hiện qua sàng lọc trước sinh.

Bên cạnh đó, điều trị trước sinh được quy định tại Điều 6 Thông tư 34/2017/TT-BYT.

Trong đó, dị tật bào thai (còn gọi là dị tật bẩm sinh hay bất thường bẩm sinh) là những bất thường cấu trúc hoặc chức năng (bao gồm cả bất thường chuyển hóa) xảy ra từ thời kỳ bào thai và có thể được phát hiện trước, trong hoặc sau khi sinh.

Nguyên tắc về sàng lọc, chẩn đoán và xử trí trước sinh được quy định tại Điều 3 Thông tư 34/2017/TT-BYT như sau:

- Việc sàng lọc, chẩn đoán, điều trị trước sinh chỉ được thực hiện tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có giấy phép hoạt động và phạm vi chuyên môn kỹ thuật phù hợp.

- Việc sàng lọc, chẩn đoán, điều trị trước sinh được thực hiện trên tinh thần tự nguyện. Riêng việc sàng lọc, chẩn đoán, điều trị trước sinh đối với người mang thai hộ vì mục đích nhân đạo quy định tại Khoản 2 Điều 97 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 phải bắt buộc thực hiện.

- Việc tư vấn phải được thực hiện trước, trong và sau khi sàng lọc, chẩn đoán, điều trị trước sinh.

Mang thai hộ vì mục đích nhân đạo bắt buộc thực hiện tầm soát, chẩn đoán, điều trị trước sinh đúng không?

Theo đề xuất tại Điều 32 Dự thảo Đề cương chi tiết Luật Dân số về tầm soát, chẩn đoán và điều trị trước sinh như sau:

Tầm soát, chẩn đoán, điều trị trước sinh và sơ sinh

1. Phụ nữ mang thai, trẻ sinh ra có quyền được tầm soát, chẩn đoán, điều trị trước sinh và sơ sinh trên nguyên tắc tự nguyện. Trường hợp mang thai hộ vì mục đích nhân đạo theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình phải bắt buộc thực hiện tầm soát, chẩn đoán, điều trị trước sinh.

2. Cơ sở y tế cung cấp dịch vụ tầm soát, chẩn đoán, điều trị trước sinh và sơ sinh có trách nhiệm thực hiện theo quy định của pháp luật khám bệnh, chữa bệnh và pháp luật khác có liên quan.

3. Nội dung tầm soát, chẩn đoán, điều trị trước sinh và sơ sinh gồm các bệnh tật, các rối loạn chuyển hóa, nội tiết, di truyền bẩm sinh.

4. Miễn phí gói dịch vụ cơ bản về tầm soát, chẩn đoán bệnh tật trước sinh và sơ sinh cho bà mẹ mang thai và trẻ sơ sinh thông qua bảo hiểm y tế.

5. Nhà nước có chính sách đầu tư mở rộng mạng lưới cung cấp dịch vụ tư vấn, tầm soát, chẩn đoán, điều trị sớm bệnh tật trước sinh và sơ sinh.

6. Bộ Y tế thống nhất quản lý chuyên môn về tầm soát, chẩn đoán, điều trị bệnh tật trước sinh và sơ sinh.

7. Chính phủ quy định chi tiết khoản 4, khoản 5 Điều này.

Căn cứ các quy định trên, bên mang thai hộ vì mục đích nhân đạo bắt buộc thực hiện tầm soát, chẩn đoán, điều trị trước sinh.