Giá trị hợp lý khi hợp nhất kinh doanh là gì? Cách xác định bên mua và bên bán trong hợp nhất doanh nghiệp dựa trên Giá trị hợp lý?

Nội dung chính

• Giá trị hợp lý khi hợp nhất kinh doanh là gì?
• Quy định về việc xác định bên mua và bên bán trong hợp nhất doanh nghiệp dựa trên Giá trị hợp lý?
• Giá phí hợp nhất kinh doanh có bao gồm Giá trị hợp lý tại ngày diễn ra trao đổi của các tài sản đem trao đổi không?

Giá trị hợp lý khi hợp nhất kinh doanh là gì?

Giá trị hợp lý khi hợp nhất kinh doanh được giải thích tại Mục 13 Chuẩn mực kế toán số 11 Ban hành và công bố theo Quyết định 100/2005/QĐ-BTC, cụ thể như sau:

Các thuật ngữ trong Chuẩn mực này được hiểu như sau:

...

Giá trị hợp lý: Là giá trị tài sản có thể được trao đổi hoặc giá trị một khoản nợ được thanh toán một cách tự nguyện giữa các bên có đầy đủ hiểu biết và sẵn sàng trong sự trao đổi ngang giá.

...

Theo đó, giá trị hợp lý khi hợp nhất kinh doanh là giá trị tài sản có thể được trao đổi hoặc giá trị một khoản nợ được thanh toán một cách tự nguyện giữa các bên có đầy đủ hiểu biết và sẵn sàng trong sự trao đổi ngang giá.

Tải về Chuẩn mực số 11 - HỢP NHẤT KINH DOANH

Giá trị hợp lý khi hợp nhất kinh doanh là gì? Cách xác định bên mua và bên bán trong hợp nhất doanh nghiệp dựa trên Giá trị hợp lý? (Hình từ Internet)

Quy định về việc xác định bên mua và bên bán trong hợp nhất doanh nghiệp dựa trên Giá trị hợp lý?

Quy định về việc xác định bên mua và bên bán trong hợp nhất doanh nghiệp dựa trên Giá trị hợp lý được đề cập tại Mục 20 Chuẩn mực kế toán số 11 Ban hành và công bố theo Quyết định 100/2005/QĐ-BTC như sau:

Xác định bên mua

...

20. Một số trường hợp khó xác định được bên mua thì việc xác định bên mua có thể dựa vào các biểu hiện sau, ví dụ:

a) Nếu giá trị hợp lý của một doanh nghiệp tham gia hợp nhất lớn hơn nhiều so với giá trị hợp lý của các doanh nghiệp khác cùng tham gia hợp nhất thì doanh nghiệp có giá trị hợp lý lớn hơn thường được coi là bên mua;

b) Nếu hợp nhất kinh doanh được thực hiện bằng việc trao đổi các công cụ vốn thông thường có quyền biểu quyết để đổi lấy tiền hoặc các tài sản khác thì doanh nghiệp bỏ tiền hoặc tài sản khác ra thường được coi là bên mua;

c) Nếu hợp nhất kinh doanh mà ban lãnh đạo của một trong các doanh nghiệp tham gia hợp nhất có quyền chi phối việc bổ nhiệm các thành viên ban lãnh đạo của doanh nghiệp hình thành từ hợp nhất kinh doanh thì doanh nghiệp tham gia hợp nhất có ban lãnh đạo có quyền chi phối đó thường là bên mua.

Như vậy, nếu giá trị hợp lý của một doanh nghiệp tham gia hợp nhất lớn hơn nhiều so với giá trị hợp lý của các doanh nghiệp khác cùng tham gia hợp nhất thì doanh nghiệp có giá trị hợp lý lớn hơn thường được coi là bên mua và bên còn lại là bên bán.

Giá phí hợp nhất kinh doanh có bao gồm Giá trị hợp lý tại ngày diễn ra trao đổi của các tài sản đem trao đổi không?

Giá phí hợp nhất kinh doanh được quy định tại Mục 24 Chuẩn mực kế toán số 11 Ban hành và công bố theo Quyết định 100/2005/QĐ-BTC như sau:

Giá phí hợp nhất kinh doanh

24. Bên mua sẽ xác định giá phí hợp nhất kinh doanh bao gồm: Giá trị hợp lý tại ngày diễn ra trao đổi của các tài sản đem trao đổi, các khoản nợ phải trả đã phát sinh hoặc đã thừa nhận và các công cụ vốn do bên mua phát hành để đổi lấy quyền kiểm soát bên bị mua, cộng (+) các chi phí liên quan trực tiếp đến việc hợp nhất kinh doanh.

25. Ngày mua là ngày mà bên mua đạt được quyền kiểm soát thực tế đối với bên bị mua. Khi quyền kiểm soát đạt được thông qua một giao dịch trao đổi đơn lẻ thì ngày trao đổi trùng với ngày mua. Nếu quyền kiểm soát đạt được thông qua nhiều giao dịch trao đổi, ví dụ đạt được theo từng giai đoạn từ việc mua liên tiếp, khi đó:

a) Giá phí hợp nhất kinh doanh là tổng chi phí của các giao dịch trao đổi đơn lẻ; và

b) Ngày trao đổi là ngày của từng giao dịch trao đổi (là ngày mà từng khoản đầu tư đơn lẻ được ghi nhận trong báo cáo tài chính của bên mua), còn ngày mua là ngày mà bên mua đạt được quyền kiểm soát đối với bên bị mua.

26. Các tài sản đem trao đổi và các khoản nợ phải trả đã phát sinh hoặc đã được bên mua thừa nhận để đổi lấy quyền kiểm soát đối với bên bị mua theo yêu cầu của đoạn 24 được xác định theo giá trị hợp lý tại ngày trao đổi. Vì thế, khi việc thanh toán tất cả hoặc một phần giá phí của việc hợp nhất kinh doanh được hoãn lại, thì giá trị hợp lý của phần hoãn lại đó phải được quy đổi về giá trị hiện tại tại ngày trao đổi, có tính đến phần phụ trội hoặc chiết khấu sẽ phát sinh khi thanh toán.

Như vậy, giá phí hợp nhất kinh doanh có bao gồm Giá trị hợp lý tại ngày diễn ra trao đổi của các tài sản đem trao đổi.