Doanh nghiệp nhà nước có được thỏa thuận với người lao động về mức lương khi ký hợp đồng lao động không?

Nội dung chính

• Doanh nghiệp nhà nước có được thỏa thuận với người lao động về mức lương khi ký hợp đồng lao động không?
• Doanh nghiệp nhà nước phải đảm bảo mức lương tối thiểu cho người lao động ra sao?
• Có những hình thức trả lương nào mà doanh nghiệp nhà nước có thể thực hiện trả lương cho người lao động?

Doanh nghiệp nhà nước có được thỏa thuận với người lao động về mức lương khi ký hợp đồng lao động không?

Đối với doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước thì bản chất đơn vị vẫn là doanh nghiệp, mối quan hệ với người lao động vẫn trên tinh thần người lao động - người sử dụng lao động thông qua hợp đồng lao động.

Hiện chỉ có quy định hướng dẫn chi tiết về tiền lương, thù lao, tiền thưởng đối với người quản lý công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ theo Nghị định 52/2016/NĐ-CP. Còn các đối tượng người lao động khác thực hiện như theo quy định tại Điều 90 Bộ luật Lao động 2019 về tiền lương như sau:

"Điều 90. Tiền lương

1. Tiền lương là số tiền mà người sử dụng lao động trả cho người lao động theo thỏa thuận để thực hiện công việc, bao gồm mức lương theo công việc hoặc chức danh, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác.

2. Mức lương theo công việc hoặc chức danh không được thấp hơn mức lương tối thiểu.

3. Người sử dụng lao động phải bảo đảm trả lương bình đẳng, không phân biệt giới tính đối với người lao động làm công việc có giá trị như nhau."

Theo đó mức tiền lương của người lao động sẽ được trả theo thỏa thuận công việc với người sử dụng lao động, bao gồm mức lương theo công việc hoặc chức danh, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác. Tùy theo chức danh công việc mà mức lương của người lao động sẽ khác nhau.

Người sử dụng lao động phải bảo đảm trả lương bình đẳng, không phân biệt giới tính đối với người lao động làm công việc có giá trị như nhau.

Thỏa thuận lương

Doanh nghiệp nhà nước phải đảm bảo mức lương tối thiểu cho người lao động ra sao?

Căn cứ Điều 91 Bộ luật Lao động 2019 quy định về mức lương tối thểu như sau:

"Điều 91. Mức lương tối thiểu

1. Mức lương tối thiểu là mức lương thấp nhất được trả cho người lao động làm công việc giản đơn nhất trong điều kiện lao động bình thường nhằm bảo đảm mức sống tối thiểu của người lao động và gia đình họ, phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội.

2. Mức lương tối thiểu được xác lập theo vùng, ấn định theo tháng, giờ.

3. Mức lương tối thiểu được điều chỉnh dựa trên mức sống tối thiểu của người lao động và gia đình họ; tương quan giữa mức lương tối thiểu và mức lương trên thị trường; chỉ số giá tiêu dùng, tốc độ tăng trưởng kinh tế; quan hệ cung, cầu lao động; việc làm và thất nghiệp; năng suất lao động; khả năng chi trả của doanh nghiệp."

Theo đó, mức lương tối thiểu là mức lương thấp nhất được trả cho người lao động làm công việc giản đơn nhất trong điều kiện lao động bình thường. Doanh nghiệp được phép trả lương theo thỏa thuận đối với người lao động nhưng phải đảm bảo không thấp hơn mức lương tối thiểu cho người lao động được xác lập theo vùng, ấn định theo tháng, giờ.

Có những hình thức trả lương nào mà doanh nghiệp nhà nước có thể thực hiện trả lương cho người lao động?

Căn cứ Điều 54 Nghị định 145/2020/NĐ-CP quy định về hình thức trả lương như sau:

"Điều 54. Hình thức trả lương

Hình thức trả lương theo Điều 96 của Bộ luật Lao động được quy định cụ thể như sau:

1. Căn cứ vào tính chất công việc và điều kiện sản xuất, kinh doanh, người sử dụng lao động và người lao động thỏa thuận trong hợp đồng lao động hình thức trả lương theo thời gian, theo sản phẩm và trả lương khoán như sau:

a) Tiền lương theo thời gian được trả cho người lao động hưởng lương theo thời gian, căn cứ vào thời gian làm việc theo tháng, tuần, ngày, giờ theo thỏa thuận trong hợp đồng lao động, cụ thể:

a1) Tiền lương tháng được trả cho một tháng làm việc;

a2) Tiền lương tuần được trả cho một tuần làm việc. Trường hợp hợp đồng lao động thỏa thuận tiền lương theo tháng thì tiền lương tuần được xác định bằng tiền lương tháng nhân với 12 tháng và chia cho 52 tuần;

a3) Tiền lương ngày được trả cho một ngày làm việc. Trường hợp hợp đồng lao động thỏa thuận tiền lương theo tháng thì tiền lương ngày được xác định bằng tiền lương tháng chia cho số ngày làm việc bình thường trong tháng theo quy định của pháp luật mà doanh nghiệp lựa chọn. Trường hợp hợp đồng lao động thỏa thuận tiền lương theo tuần thì tiền lương ngày được xác định bằng tiền lương tuần chia cho số ngày làm việc trong tuần theo thỏa thuận trong hợp đồng lao động;

a4) Tiền lương giờ được trả cho một giờ làm việc. Trường hợp hợp đồng lao động thỏa thuận tiền lương theo tháng hoặc theo tuần hoặc theo ngày thì tiền lương giờ được xác định bằng tiền lương ngày chia cho số giờ làm việc bình thường trong ngày theo quy định tại Điều 105 của Bộ luật Lao động.

b) Tiền lương theo sản phẩm được trả cho người lao động hưởng lương theo sản phẩm, căn cứ vào mức độ hoàn thành số lượng, chất lượng sản phẩm theo định mức lao động và đơn giá sản phẩm được giao.

c) Tiền lương khoán được trả cho người lao động hưởng lương khoán, căn cứ vào khối lượng, chất lượng công việc và thời gian phải hoàn thành.

..."

Như vậy, tùy theo thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động mà hình thức lương sẽ được trả theo theo tháng làm việc; theo tuần làm việc; theo ngày;...và một số hình thức khác theo quy định pháp luật.