Doanh nghiệp có được thực hiện thủ tục thử thai đối với lao động nữ như một mục kiểm tra thể chất đầu vào hay không?

Nội dung chính

• Các hành vi bị nghiêm cấm trong lĩnh vực lao động là gì?
• Doanh nghiệp có được thực hiện thủ tục thử thai đối với lao động nữ như một mục kiểm tra thể chất đầu vào hay không?
• Chế tài xử phạt khi doanh nghiệp có hành vi phân biệt đối xử với lao động nữ trong lao động là gì?

Các hành vi bị nghiêm cấm trong lĩnh vực lao động là gì?

Tại Điều 8 Bộ luật Lao động 2019 có quy định các hành vi bị nghiêm cấm trong lĩnh vực lao động.

Theo đó, doanh nghiệp không được thực hiện các hành vi sau:

- Phân biệt đối xử trong lao động.

- Ngược đãi người lao động, cưỡng bức lao động.

- Quấy rối tình dục tại nơi làm việc.

- Lợi dụng danh nghĩa dạy nghề, tập nghề để trục lợi, bóc lột sức lao động hoặc lôi kéo, dụ dỗ, ép buộc người học nghề, người tập nghề vào hoạt động trái pháp luật.

- Sử dụng lao động chưa qua đào tạo hoặc chưa có chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia đối với nghề, công việc phải sử dụng lao động đã được đào tạo hoặc phải có chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia.

- Lôi kéo, dụ dỗ, hứa hẹn, quảng cáo gian dối hoặc thủ đoạn khác để lừa gạt người lao động hoặc để tuyển dụng người lao động với mục đích mua bán người, bóc lột, cưỡng bức lao động hoặc lợi dụng dịch vụ việc làm, hoạt động đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng để thực hiện hành vi trái pháp luật.

- Sử dụng lao động chưa thành niên trái pháp luật.

Doanh nghiệp có được thực hiện thủ tục thử thai đối với lao động nữ như một mục kiểm tra thể chất đầu vào hay không? (Hình từ Internet)

Doanh nghiệp có được thực hiện thủ tục thử thai đối với lao động nữ như một mục kiểm tra thể chất đầu vào hay không?

Căn cứ theo khoản 1 Điều 8 Bộ luật lao động 2019 về các hành vi bị nghiêm cấm thì có quy định:

Các hành vi bị nghiêm cấm trong lĩnh vực lao động

1. Phân biệt đối xử trong lao động.

Đối chiếu với thủ tục thử thai đối với lao động nữ như một mục kiểm tra thể chất đầu vào có thể thấy doanh nghiệp đang có hành vi phân biệt đối với người lao động về tình trạng thai sản và tình trạng hôn nhân.

Bởi dựa vào quy định tại khoản 8 Điều 3 Bộ luật Lao động 2019 thì phân biệt đối xử trong lao động là

Giải thích từ ngữ

...

8. Phân biệt đối xử trong lao động là hành vi phân biệt, loại trừ hoặc ưu tiên dựa trên chủng tộc, màu da, nguồn gốc quốc gia hoặc nguồn gốc xã hội, dân tộc, giới tính, độ tuổi, tình trạng thai sản, tình trạng hôn nhân, tôn giáo, tín ngưỡng, chính kiến, khuyết tật, trách nhiệm gia đình hoặc trên cơ sở tình trạng nhiễm HIV hoặc vì lý do thành lập, gia nhập và hoạt động công đoàn, tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp có tác động làm ảnh hưởng đến bình đẳng về cơ hội việc làm hoặc nghề nghiệp.

Việc phân biệt, loại trừ hoặc ưu tiên xuất phát từ yêu cầu đặc thù của công việc và các hành vi duy trì, bảo vệ việc làm cho người lao động dễ bị tổn thương thì không bị xem là phân biệt đối xử.

Như vậy, trong quá trình tuyển dụng, doanh nghiệp không được thực hiện thủ tục thử thai đối với lao động nữ như một mục kiểm tra thể chất đầu vào khi nộp đơn xin việc

Chế tài xử phạt khi doanh nghiệp có hành vi phân biệt đối xử với lao động nữ trong lao động là gì?

Căn cứ quy định tại điểm a khoản 2 Điều 8 Nghị định 12/2022/NĐ-CP doanh nghiệp có thể bị xử phạt như sau:

Vi phạm về tuyển dụng, quản lý lao động

....

2. Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:

a) Phân biệt đối xử trong lao động trừ các hành vi phân biệt đối xử quy định tại điểm d khoản 1 Điều 13, khoản 2 Điều 23, khoản 1 Điều 36 và khoản 2 Điều 37 Nghị định này;

b) Sử dụng lao động chưa qua đào tạo hoặc chưa có chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia đối với nghề, công việc phải sử dụng lao động đã được đào tạo hoặc phải có chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia;

c) Không báo cáo tình hình thay đổi về lao động theo quy định;

d) Không lập sổ quản lý lao động hoặc lập sổ quản lý lao động không đúng thời hạn hoặc không đảm bảo các nội dung cơ bản theo quy định pháp luật.

3. Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 75.000.000 đồng đối với một trong các hành vi: lôi kéo; dụ dỗ; hứa hẹn; quảng cáo gian dối hoặc thủ đoạn khác để lừa gạt người lao động hoặc để tuyển dụng người lao động với mục đích bóc lột, cưỡng bức lao động nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.

....

Lưu ý: theo khoản 1 Điều 6 Nghị định 12/2022/NĐ-CP, mức phạt quy định trên đây là mức phạt đối với cá nhân. Mức phạt tiền đối với tổ chức bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.

Như vậy, doanh nghiệp có thể bị xử phạt vi phạm hành chính từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi phân biệt, đối xử trong tuyển dụng lao động.

Tóm lại, trong quá trình tuyển dụng, doanh nghiệp không được thực hiện thủ tục thử thai đối với lao động nữ như một mục kiểm tra thể chất đầu vào khi nộp đơn xin việc.