Công ty tài chính, công ty cho thuê tài chính, ngân hàng thương mại được phép nhận tiền gửi của cá nhân hay không?

Nội dung chính

• Công ty tài chính, công ty cho thuê tài chính, ngân hàng thương mại được phép nhận tiền gửi của cá nhân hay không?
• Thủ tục gửi tiền gửi tiết kiệm của cá nhân tại các địa điểm giao dịch của tổ chức tín dụng được quy định như thế nào?
• Ngoài tiền Việt Nam đồng, tiền gửi tại tổ chức tín dụng có thể là ngoại tệ hay không?

Công ty tài chính, công ty cho thuê tài chính, ngân hàng thương mại được phép nhận tiền gửi của cá nhân hay không?

Công ty tài chính, công ty cho thuê tài chính, ngân hàng thương mại được phép nhận tiền gửi của cá nhân không?

Căn cứ quy định tại khoản 13 Điều 4, Điều 98, Điều 108 và Điều 112 Luật Các tổ chức tín dụng 2010 như sau:

"Điều 4. Giải thích từ ngữ

...

13. Nhận tiền gửi là hoạt động nhận tiền của tổ chức, cá nhân dưới hình thức tiền gửi không kỳ hạn, tiền gửi có kỳ hạn, tiền gửi tiết kiệm, phát hành chứng chỉ tiền gửi, kỳ phiếu, tín phiếu và các hình thức nhận tiền gửi khác theo nguyên tắc có hoàn trả đầy đủ tiền gốc, lãi cho người gửi tiền theo thỏa thuận."

"Điều 98. Hoạt động ngân hàng của ngân hàng thương mại

1. Nhận tiền gửi không kỳ hạn, tiền gửi có kỳ hạn, tiền gửi tiết kiệm và các loại tiền gửi khác.

..."

"Điều 108. Hoạt động ngân hàng của công ty tài chính

1. Công ty tài chính được thực hiện một hoặc một số hoạt động ngân hàng sau đây:

a) Nhận tiền gửi của tổ chức;

..."

"Điều 112. Hoạt động ngân hàng của công ty cho thuê tài chính

1. Nhận tiền gửi của tổ chức.

..."

Theo quy định tại Điều 2 Thông tư 48/2018/TT-NHNN quy định về tiền gửi tiết kiệm do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ban hành:

"Điều 2. Tổ chức tín dụng nhận tiền gửi tiết kiệm

Tổ chức tín dụng nhận tiền gửi tiết kiệm quy định tại Thông tư này là tổ chức tín dụng được thành lập và hoạt động theo quy định của Luật các tổ chức tín dụng, bao gồm:

1. Ngân hàng thương mại.

2. Ngân hàng hợp tác xã.

3. Tổ chức tài chính vi mô.

4. Quỹ tín dụng nhân dân.

5. Chi nhánh ngân hàng nước ngoài."

Như vậy chỉ có ngân hàng thương mại được nhận tiền gửi từ cá nhân và tổ chức. Còn các công ty tài chính, công ty cho thuê tài chính, chỉ được nhận tiền gửi từ các tổ chức mà không được nhận tiền gửi từ đối tượng là cá nhân.

Thủ tục gửi tiền gửi tiết kiệm của cá nhân tại các địa điểm giao dịch của tổ chức tín dụng được quy định như thế nào?

Căn cứ quy định tại Điều 12 Thông tư 48/2018/TT-NHNN, thủ tục gửi tiền gửi tiết kiệm tại địa điểm giao dịch của tổ chức tín dụng được thực hiện như sau:

(1) Người gửi tiền phải trực tiếp đến địa điểm giao dịch của tổ chức tín dụng và xuất trình Giấy tờ xác minh thông tin của người gửi tiền; trường hợp gửi tiền gửi tiết kiệm chung, tất cả người gửi tiền phải trực tiếp xuất trình Giấy tờ xác minh thông tin của mình. Trường hợp gửi tiền gửi tiết kiệm thông qua người đại diện theo pháp luật, người đại diện theo pháp luật phải xuất trình giấy tờ chứng minh tư cách đại diện của người đại diện theo pháp luật, Giấy tờ xác minh thông tin của người đại diện theo pháp luật và Giấy tờ xác minh thông tin của người gửi tiền.

(2) Người gửi tiền đăng ký chữ ký mẫu trong trường hợp thay đổi chữ ký mẫu hoặc chưa có chữ ký mẫu được lưu tại tổ chức tín dụng. Đối với người gửi tiền là người không viết được, người không đọc được, người không nhìn được: người gửi tiền thực hiện theo hướng dẫn của tổ chức tín dụng.

(3) Tổ chức tín dụng đối chiếu, cập nhật các thông tin người gửi tiền theo quy định của pháp luật về phòng, chống rửa tiền.

(4) Người gửi tiền thực hiện thủ tục khác theo hướng dẫn của tổ chức tín dụng.

(5) Sau khi hoàn thành các thủ tục quy định tại khoản 1, 2, 3 và 4 Điều này, tổ chức tín dụng thực hiện việc nhận tiền gửi tiết kiệm và giao Thẻ tiết kiệm cho người gửi tiền.

(6) Đối với việc gửi tiền gửi tiết kiệm vào Thẻ tiết kiệm đã cấp:

a) Trường hợp gửi bằng tiền mặt: Người gửi tiền thực hiện các thủ tục quy định tại khoản 1, 2, 3 và 4 Điều này, xuất trình Thẻ tiết kiệm đã cấp. Tổ chức tín dụng nhận tiền gửi tiết kiệm, ghi nhận tiền gửi tiết kiệm vào Thẻ tiết kiệm đã cấp và giao Thẻ tiết kiệm cho người gửi tiền;

b) Trường hợp gửi từ tài khoản thanh toán của người gửi tiền: người gửi tiền thực hiện các thủ tục do tổ chức tín dụng hướng dẫn.

Ngoài tiền Việt Nam đồng, tiền gửi tại tổ chức tín dụng có thể là ngoại tệ hay không?

Đồng tiền nhận, chi trả tiền gửi tiết kiệm được quy định cụ thể tại Điều 10 Thông tư 48/2018/TT-NHNN như sau:

(1) Đồng tiền nhận tiền gửi tiết kiệm là đồng Việt Nam, ngoại tệ. Tổ chức tín dụng xác định loại ngoại tệ nhận tiền gửi tiết kiệm.

(2) Đồng tiền chi trả tiền gửi tiết kiệm là loại đồng tiền mà người gửi tiền đã gửi. Việc chi trả đối với ngoại tệ lẻ được thực hiện theo hướng dẫn của tổ chức tín dụng.

(3) Đối với tiền gửi tiết kiệm bằng đồng Việt Nam của công dân Việt Nam là người cư trú, người gửi tiền và tổ chức tín dụng được thỏa thuận việc chi trả gốc, lãi vào tài khoản thanh toán bằng đồng Việt Nam của chính người gửi tiền.

(4) Đối với tiền gửi tiết kiệm bằng đồng Việt Nam của công dân Việt Nam là người không cư trú gửi từ tài khoản thanh toán của người gửi tiền, người gửi tiền và tổ chức tín dụng được thỏa thuận chi trả gốc bằng số tiền đã gửi và lãi tương ứng vào tài khoản thanh toán bằng đồng Việt Nam của chính người gửi tiền.

(5) Đối với tiền gửi tiết kiệm bằng ngoại tệ của công dân Việt Nam là người cư trú gửi từ tài khoản thanh toán của người gửi tiền, người gửi tiền và tổ chức tín dụng được thỏa thuận chi trả gốc bằng số tiền đã gửi và lãi tương ứng vào tài khoản thanh toán bằng ngoại tệ của chính người gửi tiền.

Căn cứ quy định trên, có thể thấy ngoài đồng Việt Nam, đồng tiền nhận tiền gửi tiết kiệm còn có thể là ngoại tệ. Trong trường hợp này, tổ chức tín dụng sẽ xác định loại ngoại tệ nhận tiền gửi tiết kiệm. Đối với tiền gửi tiết kiệm bằng ngoại tệ của công dân Việt Nam là người cư trú gửi từ tài khoản thanh toán của người gửi tiền, người gửi tiền và tổ chức tín dụng được thỏa thuận chi trả gốc bằng số tiền đã gửi và lãi tương ứng vào tài khoản thanh toán bằng ngoại tệ của chính người gửi tiền.

Như vậy, chỉ có ngân hàng thương mại được nhận tiền gửi từ cá nhân và tổ chức. Còn các công ty tài chính, công ty cho thuê tài chính, chỉ được nhận tiền gửi từ các tổ chức mà không được nhận tiền gửi từ đối tượng là cá nhân. Tiền gửi tại tổ chức tín dụng ngoài đồng Việt Nam thì còn có thể là ngoại tệ. Việc gửi tiền gửi tại tổ chức tín dụng được thực hiện theo thủ tục chi tiết luật định.