Bong hắc mạc hiểu như thế nào? Các bước phẫu thuật tháo dịch điều trị bong hắc mạc tiến hành như thế nào?

Nội dung chính

• Phẫu thuật tháo dịch điều trị bong hắc mạc được chỉ định khi nào?
• Các bước phẫu thuật tháo dịch điều trị bong hắc mạc tiến hành như thế nào?
• Sau phẫu thuật tháo dịch điều trị bong hắc mạc, việc xử trí các tai biến có thể xảy ra như thế nào?

Phẫu thuật tháo dịch điều trị bong hắc mạc được chỉ định khi nào?

Căn cứ theo Mục II Quy trình kỹ thuật Phẫu thuật tháo dịch điều trị bong hắc mạc Ban hành kèm theo Quyết định 3906/QĐ-BYT năm 2012 quy định như sau:

PHẪU THUẬT THÁO DỊCH ĐIỀU TRỊ BONG HẮC MẠC

I. ĐẠI CƯƠNG

Bong hắc mạc là một trong những biến chứng sau phẫu thuật lỗ rò, đặt van dẫn lưu thủy dịch hoặc lấy thể thủy tinh. Biến chứng này phải được xử trí bằng phẫu thuật tháo dịch dưới hắc mạc nếu điều trị nội khoa không có kết quả.

II. CHỈ ĐỊNH

- Bong hắc mạc sau phẫu thuật đã điều trị nội khoa nhưng không có kết quả. Tình trạng tiền phòng nông không được cải thiện, dịch bong dưới hắc mạc tiêu chậm.

- Phẫu thuật được chỉ định cấp cứu nếu bong hắc mạc có kèm xẹp tiền phòng hoàn toàn.

III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH

- Người bệnh có kèm theo các bệnh viêm nhiễm tại mắt.

- Người bệnh có bệnh lý toàn thân không cho phép phẫu thuật.

...

Bong hắc mạc là một trong những biến chứng sau phẫu thuật lỗ rò, đặt van dẫn lưu thủy dịch hoặc lấy thể thủy tinh. Biến chứng này phải được xử trí bằng phẫu thuật tháo dịch dưới hắc mạc nếu điều trị nội khoa không có kết quả.

Theo quy định trên, phẫu thuật tháo dịch điều trị bong hắc mạc được chỉ định khi:

- Bong hắc mạc sau phẫu thuật đã điều trị nội khoa nhưng không có kết quả. Tình trạng tiền phòng nông không được cải thiện, dịch bong dưới hắc mạc tiêu chậm.

- Phẫu thuật được chỉ định cấp cứu nếu bong hắc mạc có kèm xẹp tiền phòng hoàn toàn.

Phẫu thuật tháo dịch điều trị bong hắc mạc được chỉ định như thế nào? (Hình từ Internet)

Các bước phẫu thuật tháo dịch điều trị bong hắc mạc tiến hành như thế nào?

Căn cứ theo Mục V Quy trình kỹ thuật Phẫu thuật tháo dịch điều trị bong hắc mạc Ban hành kèm theo Quyết định 3906/QĐ-BYT năm 2012 quy định như sau:

PHẪU THUẬT THÁO DỊCH ĐIỀU TRỊ BONG HẮC MẠC

...

V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

1. Kiểm tra hồ sơ

2. Kiểm tra người bệnh

3. Chuẩn bị người bệnh ngay trước phẫu thuật

- Tra mắt bằng dung dịch tra mắt betadin 5%.

- Cho người bệnh uống acetazolamid 0,25g x 2 viên, kaliorid 0,6g x 2 viên.

4. Kỹ thuật

- Gây tê tại chỗ hoặc gây mê.

- Cố định mi bằng vành mi.

- Phẫu tích kết mạc song song vùng rìa giác củng mạc, cách rìa 4 - 5mm, dài 4 - 5mm, bộc lộ vùng củng mạc ở góc tương ứng vùng bong (có thể tách xa rìa hơn nếu bong hắc mạc xa về hậu cực).

- Đốt cầm máu củng mạc.

- Rạch củng mạc, tháo dịch bong hắc mạc có thể tiến hành theo 2 cách sau:

Cách 1:

- Dùng dao đầu nhọn rạch hết lớp củng mạc 2 đường tạo thành hình tam giác kích thước 1,5 x 1,5mm, khi đó sẽ thấy dịch bong dưới hắc mạc thoát ra. Dùng spatule ấn nhẹ vào mép rạch để dịch thoát ra tiếp.

- Cắt bỏ đỉnh tam giác củng mạc, để lại một lỗ rất nhỏ để dịch tiếp tục tự thoát ra.

- Khâu đính lại kết mạc.

- Bơm hơi tiền phòng nếu tiền phòng không tự tái tạo.

Theo đó, các bước tiến hành phẫu thuật tháo dịch điều trị bong hắc mạc như sau:

Bước 1. Kiểm tra hồ sơ

Bước 2. Kiểm tra người bệnh

Bước 3. Chuẩn bị người bệnh ngay trước phẫu thuật

- Tra mắt bằng dung dịch tra mắt betadin 5%.

- Cho người bệnh uống acetazolamid 0,25g x 2 viên, kaliorid 0,6g x 2 viên.

Bước 4. Kỹ thuật phẫu thuật tháo dịch điều trị bong hắc mạc thực hiện theo quy định cụ thể trên.

Sau phẫu thuật tháo dịch điều trị bong hắc mạc, việc xử trí các tai biến có thể xảy ra như thế nào?

Căn cứ theo Mục VII Quy trình kỹ thuật Phẫu thuật tháo dịch điều trị bong hắc mạc Ban hành kèm theo Quyết định 3906/QĐ-BYT năm 2012 quy định như sau:

PHẪU THUẬT THÁO DỊCH ĐIỀU TRỊ BONG HẮC MẠC

...

VII. TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ

1. Trong phẫu thuật

Chọc thủng hắc mạc gây thoát dịch kính: cắt sạch dịch kính ở mép phẫu thuật, khâu lại vết rạch. Chuyển vết rạch sang vị trí bên cạnh.

2. Sau phẫu thuật

- Thay băng mắt hàng ngày.

- Tiếp tục điều trị nội khoa bằng thuốc:

+ Tra mắt thuốc dãn đồng tử (atropin 1%), kháng sinh, corticoid 4 lần /ngày trong 5 - 7 ngày.

+ Nếu có dấu hiệu nhiễm khuẩn cần kết hợp kháng sinh toàn thân liều cao (uống hoặc truyền tĩnh mạch).

+ Nếu dịch bong chưa thoát hết có thể chỉ định uống acetazolamid 0,25g x 2 viên/ ngày chia 2 lần, kaliorid 0,6g x 2 viên/ngày chia 2 lần.

Cho người bệnh xuất viện khi tiền phòng tái tạo và vùng bong hắc mạc có xu hướng tiêu tốt.

Như vậy, sau phẫu thuật tháo dịch điều trị bong hắc mạc cần:

- Thay băng mắt hàng ngày.

- Tiếp tục điều trị nội khoa bằng thuốc:

+ Tra mắt thuốc dãn đồng tử (atropin 1%), kháng sinh, corticoid 4 lần /ngày trong 5 - 7 ngày.

+ Nếu có dấu hiệu nhiễm khuẩn cần kết hợp kháng sinh toàn thân liều cao (uống hoặc truyền tĩnh mạch).

+ Nếu dịch bong chưa thoát hết có thể chỉ định uống acetazolamid 0,25g x 2 viên/ ngày chia 2 lần, kaliorid 0,6g x 2 viên/ngày chia 2 lần.

Cho người bệnh xuất viện khi tiền phòng tái tạo và vùng bong hắc mạc có xu hướng tiêu tốt.