Tăng lương hưu từ 01/7/2024 mức hưởng người nghỉ hưu trước cải cách thấp hơn người sau cải cách thì làm sao?

Nội dung chính

• Tăng lương hưu từ 01/7/2024 lương người nghỉ hưu trước cải cách thấp hơn người sau cải cách thì làm sao?
• Xây dựng bảng lương mới khi cải cách tiền lương dựa trên 05 yếu tố nào?
• Nghỉ hưu sớm có được hưởng nguyên lương hưu không?

Tăng lương hưu từ 01/7/2024 lương người nghỉ hưu trước cải cách thấp hơn người sau cải cách thì làm sao?

Quốc hội nghị quyết thông qua ngày 01/7/2024 sẽ là ngày thực hiện cải cách tổng thể chính sách tiền lương theo Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 Ngày 01/7/2024 cũng được quy định rõ theo Điều 3 Nghị quyết 104/2023/QH15 về dự toán ngân sách Nhà nước năm 2024.

Căn cứ theo Mục 3 Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 có nội dung cải cách về việc thay đổi mức lương cơ sở, cụ thể:

3. Nội dung cải cách

...

c) Xác định các yếu tố cụ thể để thiết kế bảng lương mới

- Bãi bỏ mức lương cơ sở và hệ số lương hiện nay, xây dựng mức lương cơ bản bằng số tiền cụ thể trong bảng lương mới.

Trường hợp áp dụng cách tính lương hưu theo Điều 56 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 được hướng dẫn bởi Điều 7 Nghị định 115/2015/NĐ-CP thì có thể thấy nếu không có sự thay đổi về tỷ lệ hưởng lương hưu hằng tháng nhưng khi thực hiện cải cách tiền lương sẽ làm thay đổi mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội. Theo cách tính thì lúc này mức hưởng lương hưu hàng tháng cũng có sự thay đổi theo.

Căn cứ theo Báo cáo 840/BC-UBTVQH15 về tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), có nội dung như sau:

Theo đề nghị của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc đánh giá tác động của cải cách tiền lương đối với các quy định của Luật BHXH, trong đó có việc bãi bỏ “mức lương cơ sở”. Chính phủ đã đề xuất Bổ sung quy định về khái niệm “Mức tham chiếu".

Do đây là nội dung mới được đặt ra, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ tiếp tục quan tâm đánh giá tác động, đồng thời:

Nghiên cứu xây dựng một số nguyên tắc cụ thể xác định mức tham chiếu để thực hiện từ ngày 01/7/2024 khi cải cách tiền lương cũng như khi Luật có hiệu lực, đúng theo quan điểm chỉ đạo của Nghị quyết 28-NQ/TW

Bổ sung quy định “mức tham chiếu” cụ thể này trong dự thảo Luật (dưới dạng nguyên tắc tính vào thời điểm cải cách tiền lương) vì khi thực hiện cải cách tiền lương sẽ xảy ra độ chênh lệch lớn giữa lương hưu của người nghỉ hưu và người đang làm việc do tăng lương mới rất cao, còn sau đó khi áp dụng nguyên tắc điều chỉnh cho các năm hoặc giai đoạn tiếp theo trên cơ sở mức tăng chỉ số giá tiêu dùng, tăng trưởng kinh tế và phù hợp với khả năng của ngân sách nhà nước, quỹ BHXH.

Như vậy, nếu đề xuất này được thông qua thì sắp tới sẽ sử dụng mức tham chiếu để làm căn cứ xác định mức hưởng lương hưu. Lúc này sẽ xảy ra độ chênh lệch lớn giữa lương hưu của người nghỉ hưu và người đang làm việc do tăng lương mới rất cao. Do đó, cần điều chỉnh mức tham chiếu thay cho mức cơ sở phù hợp nhất để không đối tượng nào bị thiệt thòi.

Hiện nay chưa có văn bản chính thức về mức điều chỉnh lương hưu, mức tham chiếu trên chỉ mới là đề xuất.

Xem chi tiết Báo cáo 840/BC-UBTVQH15: TẢI VỀ

Tăng lương hưu từ 01/7/2024 mức hưởng người nghỉ hưu trước cải cách thấp hơn người sau cải cách thì làm sao?

Xây dựng bảng lương mới khi cải cách tiền lương dựa trên 05 yếu tố nào?

Căn cứ tại tiểu mục 3 Mục II Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 thì bảng lương mới khi cải cách tiền lương sẽ được xây dựng dựa trên 05 yếu tố sau:

- Bãi bỏ mức lương cơ sở và hệ số lương hiện nay, xây dựng mức lương cơ bản bằng số tiền cụ thể trong bảng lương mới.

- Thực hiện thống nhất chế độ hợp đồng lao động hoặc hợp đồng cung cấp dịch vụ đối với những người làm công việc thừa hành, phục vụ, không áp dụng bảng lương công chức, viên chức đối với các đối tượng này.

- Xác định mức tiền lương thấp nhất của công chức, viên chức trong khu vực công là mức tiền lương của người làm công việc yêu cầu trình độ đào tạo trung cấp (bậc 1) không thấp hơn mức tiền lương thấp nhất của lao động qua đào tạo trong khu vực doanh nghiệp.

- Mở rộng quan hệ tiền lương làm căn cứ để xác định mức tiền lương cụ thể trong hệ thống bảng lương, từng bước tiệm cận với quan hệ tiền lương của khu vực doanh nghiệp phù hợp với nguồn lực của Nhà nước.

- Hoàn thiện chế độ nâng bậc lương thường xuyên và nâng bậc lương trước thời hạn đối với công chức, viên chức phù hợp với quy định của bảng lương mới.

Nghỉ hưu sớm có được hưởng nguyên lương hưu không?

Căn cứ vào quy định tại Điều 56 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thì:

Mức lương hưu hằng tháng

1. Từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành cho đến trước ngày 01 tháng 01 năm 2018, mức lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện quy định tại Điều 54 của Luật này được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội quy định tại Điều 62 của Luật này tương ứng với 15 năm đóng bảo hiểm xã hội, sau đó cứ thêm mỗi năm thì tính thêm 2% đối với nam và 3% đối với nữ; mức tối đa bằng 75%.

2. Từ ngày 01 tháng 01 năm 2018, mức lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện quy định tại Điều 54 của Luật này được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội quy định tại Điều 62 của Luật này và tương ứng với số năm đóng bảo hiểm xã hội như sau:

a) Lao động nam nghỉ hưu vào năm 2018 là 16 năm, năm 2019 là 17 năm, năm 2020 là 18 năm, năm 2021 là 19 năm, từ năm 2022 trở đi là 20 năm;

b) Lao động nữ nghỉ hưu từ năm 2018 trở đi là 15 năm.

Sau đó cứ thêm mỗi năm, người lao động quy định tại điểm a và điểm b khoản này được tính thêm 2%; mức tối đa bằng 75%.

3. Mức lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện quy định tại Điều 55 của Luật này được tính như quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này, sau đó cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi quy định thì giảm 2%.

Trường hợp tuổi nghỉ hưu có thời gian lẻ đến đủ 06 tháng thì mức giảm là 1%, từ trên 06 tháng thì không giảm tỷ lệ phần trăm do nghỉ hưu trước tuổi.

...

Theo đó, khi nghỉ hưu sớm thì mức lương hưu hàng tháng mà người lao độnh nhận được sẽ như quy định tại khoản 1 và khoản 2 nêu trên, sau đó cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi quy định thì giảm 2%. Đồng thời, trường hợp tuổi nghỉ hưu có thời gian lẻ đến đủ 06 tháng thì mức giảm là 1%, từ trên 06 tháng thì không giảm tỷ lệ phần trăm do nghỉ hưu trước tuổi.

Vậy nên khi người lao động nghỉ hưu sớm thì sẽ không được hưởng nguyên lương hưu.