Quan hệ pháp luật là gì, ví dụ về quan hệ pháp luật? Xác định quan hệ pháp luật trong mối quan hệ giữa doanh nghiệp và người lao động?

Nội dung chính

• Quan hệ pháp luật là gì, ví dụ về quan hệ pháp luật?
• Xác định quan hệ pháp luật trong mối quan hệ giữa doanh nghiệp và người lao động?
• Hiện nay người lao động thực hiện các quyền và nghĩa vụ gì?

Quan hệ pháp luật là gì, ví dụ về quan hệ pháp luật?

Quan hệ pháp luật là các quan hệ xã hội được điều chỉnh bởi các quy phạm pháp luật. Những quan hệ này xác lập, phát triển, tồn tại hay chấm dứt dựa trên quy định của pháp luật. Các bên tham gia vào quan hệ pháp luật là những chủ thể có quyền và nghĩa vụ pháp lý được pháp luật quy định.

Quan hệ pháp luật có một số đặc điểm chính như sau:

- Phát sinh trên cơ sở quy phạm pháp luật: Quy phạm pháp luật dự liệu tình huống nảy sinh quan hệ pháp luật, xác định chủ thể tham gia, quyền lợi và nghĩa vụ pháp lý.

- Mang tính ý chí: Đây là ý chí của Nhà nước và các bên tham gia vào quan hệ đó.

- Nhà nước đảm bảo thực hiện: Nhà nước có thể sử dụng các biện pháp cưỡng chế thi hành để đảm bảo quan hệ pháp luật được thực hiện.

- Ràng buộc quyền và nghĩa vụ: Các bên tham gia bị ràng buộc bởi quyền chủ thể và nghĩa vụ mà pháp luật quy định.

Dưới đây là một số ví dụ về quan hệ pháp luật:

- Quan hệ vay mượn tiền:

+ Chủ thể: Anh A và anh B.

+ Khách thể: Số tiền vay 200 triệu đồng.

+ Nội dung: Anh A có quyền nhận lại số tiền đã cho vay và tiền lãi khi đến hạn, còn anh B có nghĩa vụ trả cả nợ gốc và lãi theo thỏa thuận trong hợp đồng.

- Quan hệ mua bán nhà:

+ Chủ thể: Chị A và chị B.

+ Khách thể: Ngôi nhà và số tiền mua bán.

+ Nội dung: Chị A có quyền được sang tên căn nhà, còn chị B có nghĩa vụ giao nhà và nhận tiền theo hợp đồng mua bán.

- Quan hệ lao động:

+ Chủ thể: Người lao động và người sử dụng lao động.

+ Khách thể: Công việc và tiền lương.

+ Nội dung: Người lao động có quyền nhận lương và các quyền lợi khác theo hợp đồng lao động, còn người sử dụng lao động có nghĩa vụ trả lương và đảm bảo điều kiện làm việc.

Xác định quan hệ pháp luật trong mối quan hệ giữa doanh nghiệp và người lao động?

Quan hệ pháp luật giữa doanh nghiệp và người lao động là một loại quan hệ pháp luật lao động. Đây là mối quan hệ phát sinh trong quá trình sử dụng sức lao động của người lao động tại các doanh nghiệp, được điều chỉnh bởi các quy phạm pháp luật lao động.

Các đặc điểm chính của quan hệ pháp luật lao động giữa doanh nghiệp và người lao động:

- Chủ thể:

+ Người lao động: Cá nhân làm việc cho doanh nghiệp theo thỏa thuận, được trả lương và chịu sự quản lý, điều hành của doanh nghiệp.

+ Người sử dụng lao động: Doanh nghiệp.

- Khách thể: Công việc và tiền lương: Người lao động cung cấp sức lao động, còn doanh nghiệp trả lương và các quyền lợi khác theo hợp đồng lao động.

- Nội dung:

+ Quyền và nghĩa vụ của người lao động: Nhận lương, được đảm bảo điều kiện làm việc an toàn, và các quyền lợi khác theo hợp đồng và pháp luật.

+ Quyền và nghĩa vụ của người sử dụng lao động: Trả lương đúng hạn, đảm bảo điều kiện làm việc, và thực hiện các nghĩa vụ khác theo hợp đồng và pháp luật.

- Cơ sở phát sinh: Quan hệ pháp luật lao động giữa doanh nghiệp và người lao động thường được xác lập thông qua hợp đồng lao động, trong đó quy định rõ ràng quyền và nghĩa vụ của các bên.

Thông tin mang tính chất tham khảo.

Quan hệ pháp luật là gì, ví dụ về quan hệ pháp luật? Xác định quan hệ pháp luật trong mối quan hệ giữa doanh nghiệp và người lao động? (Hình từ Internet)

Hiện nay người lao động thực hiện các quyền và nghĩa vụ gì?

Theo Điều 5 Bộ luật Lao động 2019 quy định thì quyền của người lao động bao gồm:

- Làm việc; tự do lựa chọn việc làm, nơi làm việc, nghề nghiệp, học nghề, nâng cao trình độ nghề nghiệp; không bị phân biệt đối xử, cưỡng bức lao động, quấy rối tình dục tại nơi làm việc;

- Hưởng lương phù hợp với trình độ, kỹ năng nghề trên cơ sở thỏa thuận với người sử dụng lao động; được bảo hộ lao động, làm việc trong điều kiện bảo đảm về an toàn, vệ sinh lao động; nghỉ theo chế độ, nghỉ hằng năm có hưởng lương và được hưởng phúc lợi tập thể;

- Thành lập, gia nhập, hoạt động trong tổ chức đại diện người lao động, tổ chức nghề nghiệp và tổ chức khác theo quy định của pháp luật; yêu cầu và tham gia đối thoại, thực hiện quy chế dân chủ, thương lượng tập thể với người sử dụng lao động và được tham vấn tại nơi làm việc để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của mình; tham gia quản lý theo nội quy của người sử dụng lao động;

- Từ chối làm việc nếu có nguy cơ rõ ràng đe dọa trực tiếp đến tính mạng, sức khỏe trong quá trình thực hiện công việc;

- Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động;

- Đình công;

- Thực hiện các quyền khác theo quy định của pháp luật.

Đối với nghĩa vụ của người lao động:

-Thực hiện hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể và thỏa thuận hợp pháp khác;

- Chấp hành kỷ luật lao động, nội quy lao động; tuân theo sự quản lý, điều hành, giám sát của người sử dụng lao động;

- Thực hiện quy định của pháp luật về lao động, việc làm, giáo dục nghề nghiệp, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và an toàn, vệ sinh lao động.