Giữa lương net và gross thì người lao động nên nhận loại lương nào?
Lương net là gì?
Lương net (hay còn gọi là lương ròng) là số tiền mà người lao động nhận được sau khi đã trừ đi các khoản thuế và các khoản khấu trừ khác từ tổng lương gross (lương gộp). Lương net thường là số tiền mà người lao động thực sự nhận được cuối cùng.
Khi tính toán lương net, các khoản khấu trừ thường bao gồm thuế thu nhập cá nhân, các khoản đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, các khoản khấu trừ khác như quỹ hưu trí, quỹ tiết kiệm và các khoản nộp cho các tổ chức công đoàn.
Lương net có thể khác nhau đối với mỗi người lao động tùy thuộc vào mức lương, các khoản khấu trừ và quy định thuế của quốc gia hoặc khu vực nơi người đó làm việc.
Giữa lương net và gross thì người lao động nên nhận loại lương nào? (Hình từ Internet)
Lương gross là gì?
Lương gross, hay lương gộp, là tổng thu nhập của người lao động, bao gồm lương cơ bản, các khoản trợ cấp, phụ cấp, hoa hồng,... và cả các khoản đóng bảo hiểm bắt buộc, phí công đoàn, thuế thu nhập cá nhân (nếu có).
Trong tiếng Anh, "gross" có nghĩa là tổng, toàn bộ. Do đó, lương gross có thể hiểu là tổng thu nhập của người lao động trước khi trừ các khoản khấu trừ bắt buộc, bao gồm:
Lương cơ bản: Là khoản tiền mà người lao động nhận được theo định kỳ, dựa trên vị trí, chức danh, trình độ chuyên môn, kinh nghiệm làm việc,...
Các khoản trợ cấp, phụ cấp: Là khoản tiền mà người lao động được hưởng thêm ngoài lương cơ bản, nhằm bù đắp các chi phí phát sinh trong quá trình làm việc, chẳng hạn như trợ cấp tiền ăn, tiền đi lại, tiền tăng ca,...
Hoa hồng: Là khoản tiền mà người lao động được hưởng theo kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.
Các khoản đóng bảo hiểm bắt buộc: Bao gồm bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp.
Thuế thu nhập cá nhân: Là khoản tiền mà người lao động phải nộp cho Nhà nước theo quy định của pháp luật.
Căn cứ theo quy định tại Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017 tỷ lệ trích tiền lương đóng bảo hiểm của người lao động Việt Nam hiện nay lần lượt là BHXH (8%) BHTN (1%) BHYT (1.5%).
Lương gross thường được sử dụng trong các hợp đồng lao động để làm cơ sở tính toán lương net, hay lương thực nhận của người lao động.
Giữa lương net và gross thì người lao động nên nhận loại lương nào?
Dưới đây là một số ưu và nhược điểm của việc nhận lương gross và lương net để người lao động tham khảo:
Ưu điểm của lương gross:
- Dễ dàng tính toán các khoản bảo hiểm và thuế TNCN phải đóng dựa trên mức lương gross.
- Có thể thương lượng mức lương cao hơn nếu có khả năng đàm phán tốt
- Có thể linh hoạt hơn trong việc sử dụng tiền lương
Nhược điểm của lương gross: Số tiền thực nhận sẽ ít hơn do phải trừ các khoản bảo hiểm và thuế TNCN.
Ưu điểm của lương net:
- Số tiền thực nhận cao hơn mức lương gross do không phải trừ các khoản bảo hiểm và thuế TNCN.
- Doanh nghiệp có thể cắt giảm bớt các chi phí trong quá trình phát triển
Nhược điểm của lương net:
- Khó khăn trong việc tính toán các khoản bảo hiểm và thuế TNCN: Người lao động cần phải biết tính toán các khoản bảo hiểm và thuế TNCN phải đóng dựa trên mức lương net.
- Khó khăn trong việc đàm phán mức lương net cao hơn.
Nhìn chung, việc nhận lương gross hay lương net đều có những ưu và nhược điểm riêng. Tùy thuộc vào nhu cầu và mục tiêu của bản thân, người lao động có thể lựa chọn hình thức nhận lương phù hợp.
Nên giữa lương net và gross thì nhận lương gross hay lương net phụ thuộc vào nhiều yếu tố:
- Kế hoạch tài chính cá nhân: Nếu người lao động có kế hoạch tài chính cụ thể, chẳng hạn như đầu tư, tiết kiệm, mua nhà, mua xe,... thì việc nhận lương gross sẽ giúp mỗi cá nhân dễ dàng kiểm soát và quản lý tài chính cá nhân hơn.
- Năng lực đàm phán: Nếu có khả năng đàm phán tốt, người lao động có thể thương lượng mức lương gross cao hơn mức lương net.
- Chính sách của công ty: Một số công ty chỉ trả lương net, trong khi một số công ty khác có thể linh hoạt cho phép nhân viên lựa chọn hình thức trả lương.
Phạm Đại Phước