Công xã nguyên thủy là gì? Ví dụ cụ thể? Tại sao công xã nguyên thủy không có nhà nước? Phương thức sản xuất công xã nguyên thủy thế nào?

Nội dung chính

• Công xã nguyên thủy là gì?
• Tại sao công xã nguyên thủy không có nhà nước?
• Phương thức sản xuất công xã nguyên thủy thế nào?

Công xã nguyên thủy là gì?

Công xã nguyên thủy (hay còn gọi là công xã thị tộc) là giai đoạn đầu tiên và dài nhất trong lịch sử phát triển của loài người. Đây là thời kỳ từ khi con người xuất hiện trên Trái Đất cho đến khi xã hội nguyên thủy chuyển đổi thành xã hội giai cấp và xuất hiện chế độ nhà nước.

Trong công xã nguyên thủy, con người sống thành các nhóm nhỏ gọi là thị tộc, thường có quan hệ huyết thống với nhau. Họ cùng nhau lao động và chia sẻ tài nguyên, không có sở hữu tư nhân và không có sự phân chia giai cấp. Công cụ lao động chủ yếu là các dụng cụ thô sơ làm từ đá và gỗ.

Sự tan rã của công xã nguyên thủy xảy ra khi con người bắt đầu phát triển các công cụ lao động tiên tiến hơn và sản xuất dư thừa, dẫn đến sự phân chia giai cấp và sự xuất hiện của nhà nước.

Dưới đây là một số ví dụ về cuộc sống trong công xã nguyên thủy:

- Săn bắt và hái lượm: Trong thời kỳ công xã nguyên thủy, con người chủ yếu sống bằng săn bắt động vật và hái lượm các loại quả, hạt, và rau dại. Họ sử dụng các công cụ thô sơ làm từ đá, gỗ và xương để săn bắt và chế biến thực phẩm.

- Sống theo thị tộc: Các nhóm người sống thành thị tộc, thường có quan hệ huyết thống với nhau. Họ cùng nhau lao động và chia sẻ tài nguyên, không có sở hữu tư nhân và không có sự phân chia giai cấp.

- Công cụ lao động: Công cụ lao động chủ yếu là các dụng cụ thô sơ như rìu đá, dao đá, và các công cụ làm từ xương và gỗ. Những công cụ này được sử dụng để săn bắt, chế biến thực phẩm và xây dựng nơi ở.

- Nơi ở: Người nguyên thủy thường sống trong các hang động hoặc các lều trại đơn giản làm từ cành cây và lá. Họ di chuyển theo mùa để tìm kiếm nguồn thực phẩm mới.

- Tôn giáo và nghệ thuật: Người nguyên thủy có các tín ngưỡng sơ khai và thường thực hiện các nghi lễ tôn giáo để cầu mong sự bảo vệ và may mắn. Họ cũng bắt đầu biết vẽ tranh trên vách đá và làm đồ trang sức từ xương, đá và vỏ sò.

Công xã nguyên thủy là gì? Ví dụ cụ thể? Tại sao công xã nguyên thủy không có nhà nước? Phương thức sản xuất công xã nguyên thủy thế nào? (Hình từ Internet)

Tại sao công xã nguyên thủy không có nhà nước?

Công xã nguyên thủy (công xã thị tộc) không có nhà nước vì một số lý do chính sau:

- Trình độ kỹ thuật và kinh tế thấp: Trong thời kỳ công xã nguyên thủy, con người chủ yếu sống bằng săn bắt và hái lượm với các công cụ thô sơ làm từ đá và gỗ. Trình độ kỹ thuật thấp khiến họ phải hoàn toàn phụ thuộc vào thiên nhiên và không có khả năng sản xuất dư thừa.

- Không có sự phân hóa giai cấp: Xã hội nguyên thủy không có sự phân chia giai cấp rõ rệt. Mọi người sống trong các thị tộc, cùng nhau lao động và chia sẻ tài nguyên. Không có sở hữu tư nhân và không có người bóc lột.

- Lao động tập thể: Do điều kiện sống khắc nghiệt và phụ thuộc vào thiên nhiên, con người phải liên kết với nhau trong lao động tập thể và đấu tranh sinh tồn. Điều này tạo ra một xã hội bình đẳng, không có sự phân biệt quyền lực hay tài sản.

- Không có nhu cầu quản lý phức tạp: Vì xã hội nguyên thủy có quy mô nhỏ và đơn giản, không có nhu cầu về một bộ máy quản lý phức tạp như nhà nước. Các quyết định thường được đưa ra thông qua sự đồng thuận của cả nhóm.

Những yếu tố này khiến công xã nguyên thủy không cần đến một bộ máy nhà nước để quản lý và điều hành xã hội.

Phương thức sản xuất công xã nguyên thủy thế nào?

Phương thức sản xuất trong công xã nguyên thủy (công xã thị tộc) có một số đặc điểm chính như sau:

- Sở hữu công cộng: Tư liệu sản xuất như đất đai, công cụ lao động và sản phẩm lao động đều thuộc sở hữu chung của cả cộng đồng. Không có sở hữu tư nhân.

- Lao động tập thể: Mọi người trong công xã cùng nhau lao động và chia sẻ thành quả lao động. Công việc chủ yếu là săn bắt, hái lượm và sau này là trồng trọt và chăn nuôi.

- Sản xuất tự cung tự cấp: Sản phẩm lao động chủ yếu được sử dụng để đáp ứng nhu cầu của cộng đồng, không có sản phẩm thặng dư để trao đổi hoặc buôn bán.

- Trình độ kỹ thuật thấp: Công cụ lao động chủ yếu là các dụng cụ thô sơ làm từ đá, gỗ và xương. Trình độ kỹ thuật thấp khiến năng suất lao động không cao.

- Quan hệ xã hội bình đẳng: Do không có sự phân chia giai cấp và sở hữu tư nhân, quan hệ xã hội trong công xã nguyên thủy mang tính bình đẳng và hợp tác cao.

Dưới đây là một số ví dụ về phương thức sản xuất trong công xã nguyên thủy:

- Săn bắt và hái lượm: Trong giai đoạn đầu, con người chủ yếu sống bằng săn bắt động vật và hái lượm các loại quả, hạt, và rau dại. Họ sử dụng các công cụ thô sơ như rìu đá, dao đá, và các dụng cụ làm từ xương và gỗ để săn bắt và chế biến thực phẩm.

- Sở hữu công cộng: Tư liệu sản xuất như đất đai, công cụ lao động và sản phẩm lao động đều thuộc sở hữu chung của cả cộng đồng. Mọi người cùng nhau lao động và chia sẻ thành quả lao động, không có sở hữu tư nhân.

- Lao động tập thể: Các thành viên trong công xã cùng nhau thực hiện các công việc như săn bắt, hái lượm, trồng trọt và chăn nuôi. Sản phẩm lao động được phân phối theo nhu cầu của mỗi thành viên trong cộng đồng.

- Phân công lao động theo giới tính và lứa tuổi: Trong công xã nguyên thủy, công việc thường được phân chia dựa trên giới tính và lứa tuổi. Nam giới thường đảm nhận các công việc nặng nhọc như săn bắt, trong khi nữ giới thường hái lượm và chăm sóc con cái.